1.Du học xong có định cư ở Nhật được không?
Con đường phổ biến nhất là: Du học → Làm việc hợp pháp → Tích lũy thời gian cư trú → Xin vĩnh trú (Permanent Resident) hoặc xin nhập tịch. Nhật Bản không có “visa hưu trí”, nên phần lớn hồ sơ định cư dựa vào việc làm, gia đình hoặc diện nhân lực tay nghề cao.
Hai hình thức định cư dài hạn:
- Vĩnh trú (Permanent Residence/PR): Ở lâu dài tại Nhật nhưng giữ quốc tịch Việt Nam. Điều kiện chuẩn là cư trú liên tục 10 năm, trong đó ≥5 năm dưới diện làm việc/đoàn tụ gia đình; kèm lịch sử nộp thuế, BHXH đầy đủ và tuân thủ pháp luật. Một số diện rút ngắn: vợ/chồng người Nhật; hoặc Highly Skilled Professional (HSP) đạt ≥80 điểm (1 năm) / ≥70 điểm (3 năm).
- Nhập tịch (Naturalization): Trở thành công dân Nhật. Phải chọn một quốc tịch, Nhật không công nhận song tịch cho người trưởng thành; nguyên tắc là bạn sẽ từ bỏ quốc tịch Việt Nam khi nhập tịch. Điều kiện lõi của luật: cư trú liên tục ≥5 năm, tư cách lưu trú hợp lệ, năng lực tự chủ tài chính và hạnh kiểm tốt (xem chi tiết ở mục 4).
Ngoài ra, diện Lao động kỹ năng đặc định (Specified Skilled Worker/SSW) đang được đẩy mạnh; SSW loại 2 cho phép lưu trú dài, đi kèm quyền lợi gia đình và tạo nền tảng để tích lũy thời gian cư trú hợp pháp hướng tới PR nếu đáp ứng các điều kiện chung.
2. Đi Du Học Nhật Bản Có Tốt Không? Có Nên Định Cư Tại Nhật Bản?
Nhiều du học sinh sau khi học tập và làm việc tại Nhật đã lựa chọn ở lại lâu dài, thậm chí định cư. Lý do không chỉ vì Nhật Bản là nền kinh tế hàng đầu thế giới mà còn bởi chất lượng cuộc sống, môi trường làm việc và chính sách xã hội ở đây rất hấp dẫn. Tuy nhiên, để đưa ra quyết định định cư, bạn cần cân nhắc cả ưu.
2.1. Lợi ích khi sống và làm việc lâu dài tại Nhật
- Xã hội văn minh, an toàn: Người Nhật nổi tiếng với lối sống kỷ luật, tôn trọng luật pháp và ý thức cộng đồng cao. Tỷ lệ tội phạm thấp, môi trường sống an toàn cho mọi lứa tuổi.
- Chính sách minh bạch, công bằng: Luật pháp Nhật Bản rõ ràng, bảo vệ quyền lợi của cả công dân và người nước ngoài định cư hợp pháp.
- Hạ tầng và dịch vụ hiện đại: Hệ thống giao thông công cộng nhanh chóng, đúng giờ; cơ sở y tế tiên tiến; công nghệ áp dụng rộng rãi trong đời sống.
- Chất lượng cuộc sống cao: Thành phố sạch sẽ, dịch vụ công tiện lợi, môi trường sống lành mạnh.
- Cơ hội nghề nghiệp và thu nhập tốt: Nhật Bản đang thiếu hụt nhân lực trong nhiều ngành, đặc biệt là công nghệ, kỹ thuật, chăm sóc sức khỏe. Lương cơ bản cao và chế độ phúc lợi tốt giúp đảm bảo cuộc sống ổn định.
2.2. Thách thức khi sống tại Nhật
- Chi phí sinh hoạt cao: Đặc biệt ở các thành phố lớn như Tokyo, Osaka, chi phí thuê nhà, ăn uống và dịch vụ khá đắt đỏ so với Việt Nam.
- Tiếng Nhật khó học: Dù tiếng Nhật đẹp và giàu văn hóa, nhưng để đạt trình độ giao tiếp và làm việc chuyên nghiệp (N2/N1) cần nhiều thời gian và nỗ lực.
- Áp lực công việc: Văn hóa làm việc ở Nhật chú trọng hiệu suất và tinh thần trách nhiệm cao, đôi khi dẫn đến căng thẳng và ít thời gian nghỉ ngơi.
Nhật Bản là lựa chọn tuyệt vời để học tập, làm việc và định cư nếu bạn sẵn sàng thích nghi với môi trường sống và làm việc nghiêm túc, đồng thời chuẩn bị tốt về ngôn ngữ và tài chính.
3. Cách Định Cư Tại Nhật Bản Sau Khi Đi Du Học (Cập Nhật 2026)
Sau khi tốt nghiệp, nhiều du học sinh mong muốn tiếp tục ở lại Nhật để làm việc và định cư lâu dài. Tuy nhiên, việc xin định cư không phải dễ dàng — bạn cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện về thời gian cư trú, công việc và hồ sơ pháp lý.
3.1. Xin thường trú tại Nhật Bản (Vĩnh trú)
Thường trú nhân (Permanent Resident) là người được phép ở Nhật vô thời hạn nhưng vẫn giữ quốc tịch gốc. Đây là hình thức phổ biến vì bạn không cần từ bỏ quốc tịch Việt Nam.
Điều kiện xin thường trú:
- Trường hợp 1: Đã cư trú hợp pháp tại Nhật tối thiểu 10 năm liên tục, trong đó ít nhất 5 năm làm việc cho một công ty tại Nhật hoặc tự kinh doanh hợp pháp.
- Trường hợp 2: Kết hôn với công dân Nhật từ 3 năm trở lên và đã sống tại Nhật ít nhất 1 năm sau kết hôn.
- Trường hợp đặc biệt: Người có đóng góp nổi bật cho Nhật Bản (ví dụ: chuyên gia, nhà nghiên cứu, lao động tay nghề cao) có thể xin thường trú chỉ sau 1–3 năm cư trú.
Lợi ích khi có thường trú:
- Không cần gia hạn visa định kỳ.
- Có quyền thay đổi hoặc lựa chọn ngành nghề tự do.
- Được vay vốn ngân hàng, mua bất động sản và bảo lãnh người thân sang Nhật.
3.2. Xin nhập tịch Nhật Bản
Nhập tịch nghĩa là bạn trở thành công dân Nhật và phải từ bỏ quốc tịch Việt Nam vì Nhật Bản không cho phép song tịch (trừ trường hợp đặc biệt đối với trẻ em).
Điều kiện nhập tịch:
- Trường hợp 1: Đã cư trú tại Nhật tối thiểu 5 năm và làm việc toàn thời gian ít nhất 3 năm.
- Trường hợp 2: Kết hôn với công dân Nhật từ 3 năm trở lên và đã sống tại Nhật ít nhất 1 năm (nếu có con chung, thời gian xét duyệt có thể rút ngắn).
- Không có tiền án, tiền sự và chứng minh được khả năng tự trang trải chi phí sinh hoạt.
Lợi ích khi nhập tịch:
- Có đầy đủ quyền lợi như công dân Nhật: bầu cử, trợ cấp xã hội, ưu đãi y tế.
- Không bị giới hạn thời gian cư trú hay loại visa.
- Dễ dàng hơn khi xin thị thực đến các nước khác.
4. Hồ Sơ và Thủ Tục Xin Visa Định Cư Nhật Bản
Khi muốn xin định cư tại Nhật Bản sau khi du học, bạn sẽ phải chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và nộp cho cơ quan có thẩm quyền. Tùy vào hình thức định cư (thường trú hoặc nhập tịch), thủ tục và giấy tờ sẽ khác nhau.
4.1. Hồ sơ xin thường trú (Vĩnh trú)
- Nơi nộp: Cục Quản lý Xuất nhập cảnh Nhật Bản (Immigration Services Agency).
- Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Đơn xin thường trú (theo mẫu của Cục Xuất nhập cảnh).
- Thông tin về người bảo lãnh (người bảo lãnh thường là vợ/chồng, chủ doanh nghiệp hoặc người đứng ra bảo đảm).
- Giấy chứng minh thu nhập của người bảo lãnh (bảng lương, giấy chứng nhận thu nhập, tờ khai thuế)
- Bằng chứng thu nhập của bạn (nếu có việc làm ổn định).
- Giấy chứng nhận nộp thuế (Tax Certificate) đầy đủ 3–5 năm gần nhất.
- Ảnh thẻ và bản sao hộ chiếu, thẻ cư trú hiện tại.
Thời gian xét duyệt: Khoảng 6–12 tháng (trung bình 8 tháng). Trong thời gian chờ, bạn vẫn phải gia hạn visa hiện tại nếu gần hết hạn.
4.2. Hồ sơ xin nhập tịch Nhật Bản
- Nơi nộp: Bộ Tư pháp Nhật Bản (Ministry of Justice), cụ thể là Văn phòng pháp vụ địa phương (Legal Affairs Bureau).
- Hồ sơ cần chuẩn bị:
Đơn xin nhập quốc tịch (có lý do và tên tiếng Nhật dự định dùng).
Lý lịch cá nhân (Resume).
Bản tuyên bố của các thành viên gia đình (cam kết và thông tin đầy đủ).
Bản sao giấy khai sinh của bạn và anh/chị/em ruột.
Giấy đăng ký kết hôn của cha mẹ (nếu có).
Bảng kê thu – chi hàng tháng (chứng minh khả năng tự lập tài chính).
Giấy chứng nhận nơi cư trú (Juminhyo).
Ảnh thẻ, hộ chiếu và thẻ cư trú hiện tại.
- Thời gian xét duyệt: Khoảng 1–2 năm, phụ thuộc vào từng trường hợp và tính đầy đủ của hồ sơ.
4.3 Có Nên Định Cư Nhật Bản Bằng Dịch Vụ Kết Hôn Giả Không?
Trước đây, đã có nhiều trường hợp sử dụng dịch vụ kết hôn giả với công dân Nhật để hợp thức hóa việc xin định cư. Tuy nhiên:
- Đây là hành vi phạm pháp tại cả Nhật Bản và Việt Nam.
- Nếu bị phát hiện, bạn có thể bị trục xuất, cấm nhập cảnh trong nhiều năm và có thể bị xử lý hình sự.
- Hiện nay, Nhật – Việt đang hợp tác chặt chẽ để kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Lời khuyên: Hãy lựa chọn con đường định cư hợp pháp thông qua việc học tập, làm việc và xây dựng mối quan hệ thực sự, thay vì tìm đến các dịch vụ bất hợp pháp.